Ο σπουδαιότερος παράγοντας για επιτυχία και μακροημέρευση ενός συλλογικού σχήματος αγροτών είναι η εμπιστοσύνη. Ότι μορφή και εάν έχει μια τέτοια προσπάθεια – ομάδα, οργάνωση, ή συνεταιρισμός – η εμπιστοσύνη των μελών προς τη διοίκηση και μεταξύ τους αποτελεί το κλειδί για την επιτυχία. Η εμπιστοσύνη αυτή προϋποθέτει διάθεση συνεργασίας εκ μέρους των παραγωγών και διάθεση να λύσουν τα προβλήματα που θα ανακύψουν στην πορεία.

Μια βασική προϋπόθεση για να χτιστούν σχέσεις εμπιστοσύνης είναι η ύπαρξη ομοιογένειας μεταξύ των συμμετεχόντων. Η ομοιογένεια παίζει το ρόλο του συνδετικού ιστού μεταξύ των παραγωγών και προάγει τις διαπροσωπικές σχέσεις τους εμπεδώνοντας το αίσθημα εμπιστοσύνης. Για τί είδους ομοιογένεια μιλάμε; Αυτή μπορεί να είναι η περιοχή δραστηριοποίησης των παραγωγών, οι κοινές παραγωγικές δραστηριότητες ή η κοινή αγορά για τα παραγόμενα προϊόντα, το κοινό όραμα και στόχοι.

Τα αποτελέσματα τα οποία ενισχύουν την εμπιστοσύνη και τη βιωσιμότητα της κοινής προσπάθειας είναι η αύξηση των κερδών των παραγωγών, η αύξηση της διαπραγματευτικής τους ισχύος στην αγορά και η βελτίωση των διαπροσωπικών και κοινωνικών σχέσεων στην οποία συμβάλλει ιδιαίτερα το αίσθημα της συμμετοχής σε μία ομάδα.

Ένας ακόμη παράγοντας που συμβάλλει στην επιτυχία των ομάδων είναι το μέγεθος των ατομικών εκμεταλλεύσεων που συμμετέχουν σε αυτή. Οι μελέτες δείχνουν ότι η συνεργασία μεγαλύτερων εκμεταλλεύσεων είναι συνήθως πιο επιτυχημένη, καθώς οι αγρότες συνειδητοποιούν την αξία των οικονομιών κλίμακας και δρουν περισσότερο ως επιχειρηματίες παρά ως μικροπαραγωγοί.

Ποια είναι όμως τα οφέλη που αναμένονται από μια ομάδα παραγωγών; Οι Ευρωπαϊκές μελέτες δείχνουν ότι οι γεωργοί που συμμετέχουν σε ομάδες έχουν περισσότερες πιθανότητες:

• να υιοθετήσουν νέες τεχνολογίες στην παραγωγική διαδικασία,
• να πιστοποιήσουν τα προϊόντα τους,
• να καταρτίζονται και να ενημερώνονται ευκολότερα και αποτελεσματικότερα,
• να προωθήσουν τα προϊόντα τους στις αγορές,
• να αποκτήσουν καλύτερη πρόσβαση σε αγορές υψηλής προστιθέμενης αξίας που συνήθως μεταφράζεται σε αυξημένα κέρδη.

Τα οφέλη αυτά μεγιστοποιούνται για τις ομάδες που παράγουν προϊόντα υψηλής αξίας όπως οπωροκηπευτικά και γαλακτοκομικά καθώς σε αυτούς τους τομείς η αύξηση της  διαπραγματευτικής ισχύος διευρύνει τα περιθώρια κέρδους.

Σε περιοχές όπου επικρατούν οι μικρές εκμεταλλεύσεις προκύπτουν οφέλη και για τους μεταποιητές των προϊόντων.

Κρίσιμοι παράγοντες:

Το αρχικό σχέδιο πρέπει να είναι οικονομικά βιώσιμο.

Είναι απαραίτητη η συστηματική παρακολούθηση της δραστηριότητας και του βαθμού επίτευξης των στόχων της ομάδας.

Πέρα από τις διαπροσωπικές σχέσεις είναι σημαντική η προώθηση των σχέσεων σε επιχειρησιακή βάση μετά τη δημιουργία της ομάδας.

By Simbiosis

Το περιεχόμενο του παρόντος άρθρου αποτελεί περίληψη και επιλογή συμπερασμάτων της μελέτης του JRC «Factors Supporting the Development of Producer Organizations and their Impacts in the Light of Ongoing Changes in Food Supply Chains 2016 A Literature Review». Η μελέτη αυτή συντάχθηκε προς υποστήριξη της προσπάθειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον σχεδιασμό μέτρων πολιτικής με στόχο τη  στήριξη των Ομάδων και Οργανώσεων Παραγωγών. Αποτελεί επισκόπηση μελετών.