Αν αυτά που μας ενώνουν είναι περισσότερα από αυτά που μας χωρίζουν τότε η επιλογή είναι μόνο μία: συλλογικά σχήματα. Κάπως έτσι σκέφτηκαν οι τυροκόμοι της Δυτικής Μακεδονίας όταν ξεκίνησαν, λιγότερο από ένα χρόνο πριν, τις μεταξύ τους συζητήσεις για τη δημιουργία ενός σχήματος που θα έχει τη δυνατότητα να αξιοποιήσει την προοπτική που διαθέτουν τα ποιοτικά τους προϊόντα στην εγχώρια αλλά και στις διεθνείς αγορές. Και το συλλογικό αυτό σχήμα πήρε σάρκα και οστά, και φυσικά ΑΦΜ μόλις πριν λίγες ημέρες.

Πρόκειται για το 1ο cluster τυροκόμων Δ.Μακεδονίας  στο οποίο συμμετέχουν 20 τυροκομεία που λειτουργούν στην Περιφέρεια και έχει ως βασικές επιδιώξεις

• Τη συλλογική αντιμετώπιση των τοπικών προβλημάτων και αδυναμιών του κλάδου.
• Τη συνολική και ολοκληρωμένη προβολή και διαφήμιση των πιστοποιημένων τυροκομικών προϊόντων της Δυτικής Μακεδονίας με κοινό σήμα ως προς την προέλευση της πρώτης ύλης και των επιχειρήσεων.
• Τον έλεγχο και την πάταξη φαινομένων νοθείας.
• Την υποστήριξη των τυροκόμων, των γεωργών και των κτηνοτρόφων της Δυτικής Μακεδονίας σε θέματα έρευνας και παραγωγής νέων προϊόντων.
• Τη συστηματική ενημέρωση και εκπαίδευση στο αντικείμενο της εργασίας τους. Ομοίως και των καταναλωτών σε θέματα ποιότητας και γνησιότητας των προϊόντων.
• Την αξιοποίηση διαφόρων προγραμμάτων που αφορούν επενδύσεις και εκσυγχρονισμό των επιχειρήσεων του κλάδου, σύμφωνα και με τις νεότερες κατευθύνσεις για πρασίνισμα και βιολογική παραγωγή της Ε.Ε. αλλά και της παγκόσμιας αγοράς.

Ο κλάδος της τυροκομίας αποτελεί μία από τις ισχυρότερες προκλήσεις για ισόρροπη ανάπτυξη και παραγωγής πλούτου και προστιθέμενης αξίας στη Δυτική Μακεδονία με σημαντικά περιθώρια για την αύξηση του μεριδίου μεταποίησης της αρχικής πρώτης ύλης (αιγοπρόβειο γάλα) που παράγεται στη Δυτική Μακεδονία από τις μεταποιητικές μονάδες της Περιφέρειάς μας.

Τι είναι το cluster; 

Το Cluster πρωτοπαρουσιάστηκε ως έννοια στην αρχές της δεκαετίας του ΄90, από τον Michael Porter. Είναι γνωστά και ως «συστάδες» ή «συσπειρώσεις» ή «εταιρικές συμπράξεις».

Αποτελούν μορφή συνεργασίας μεταξύ επιχειρήσεων και άλλων φορέων. Στην ουσία το cluster είναι ένας επιχειρηματικός συνεργατικός σχηματισμός που προωθεί την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα.

Με τον όρο clusters ή «Συστάδες» αναφερόμαστε σε ομάδες ανταγωνιστικών επιχειρήσεων, συνήθως εγκατεστημένων σε γειτονικές περιοχές, οι οποίες αλληλεπιδρούν με στόχο:

• την επίτευξη οικονομιών κλίμακας (κοινές προμήθειες, logistics, αποθήκες κ.ά.),
• την πρόσβαση σε πόρους (αγορές κεφαλαίων, ανάπτυξη και μεταφορά γνώσης, εξειδικευμένο προσωπικό),
• την άμεση και έγκαιρη πληροφόρηση
• την ανάληψη πρωτοβουλιών για τη μείωση του κόστους παραγωγής,
• τη βελτίωση της λειτουργίας και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων – εταίρων

Κατά κύριο λόγο τα επιχειρηματικά clusters αποτελούνται από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον ίδιο κλάδο (οριζόντια clusters) ή σε διαφορετικούς κλάδους της διαδικασίας παραγωγής, ανήκουν δηλαδή στην ίδια εφοδιαστική αλυσίδα (κάθετα clusters).

Τα clusters ή συστάδες  επιχειρήσεων εντοπίζονται σε συγκεκριμένη γεωγραφικά περιοχή, καθώς η γειτνίαση διευκολύνει την επικοινωνία, τις διαμεταφορές αλλά και την αλληλεπίδραση μεταξύ τους.

Σε περιφερειακό επίπεδο τα επιχειρηματικά cluster μπορούν να στοχεύουν στην ανάδειξη περιφερειακών συγκριτικών πλεονεκτημάτων, όπως τα τοπικά προϊόντα, οι τουριστικές και πολιτιστικές διαδρομές.

Στα clusters,  εκτός από τις επιχειρήσεις–εταίρους (που ονομάζονται και «επιχειρήσεις κορμού»), συμμετέχουν υποστηρικτικές επιχειρήσεις και φορείς, όπως ενώσεις βιομηχανιών και επαγγελματικά επιμελητήρια, τεχνολογικά ιδρύματα, ερευνητικά ινστιτούτα και πανεπιστήμια, κυβερνητικοί οργανισμοί, χρηματοδοτικοί φορείς κ.ά., οι οποίοι παρέχουν υπηρεσίες οριζόντιου χαρακτήρα προς τους εταίρους της συστάδας.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα Clusters αποτελούν ένα εξαιρετικό εργαλείο άσκησης οριζόντιας πολιτικής για την τόνωση τοπικών οικονομιών και τον επαναπροσδιορισμό του αναπτυξιακού μοντέλου μιας περιοχής, μιας χώρας, κλπ.