Αν θελήσουμε ποτέ να αφήσουμε ένα αμπέλι του Αιγαίου να μας διηγηθεί την ιστορία του θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι να ακούσουμε πολλά. Τόσα πολλά που ένα άρθρο σαν το σημερινό αλλά ακόμη και ένα ολόκληρο βιβλίο δεν θα ήταν ποτέ αρκετό να χωρέσει όσα έχει ζήσει.

Θα ακούσουμε ιστορίες για εκρήξεις ηφαιστείων που το εξαφάνισαν προσωρινά αλλά αυτό απτόητο επανήλθε μετά από χρόνια για να μας εντυπωσιάσει. Θα μας κάνει να νιώσουμε τη δυσκολία που είχε να μεγαλώσει σε φτωχά και άνυδρα εδάφη. Σίγουρα θα μας αφηγηθεί πως οι κάτοικοι του Αιγαίου βρήκαν τρόπους να το φιλοξενήσουν προστατεύοντας το από τα ισχυρά μελτέμια. Μπορεί να μας προσκαλέσει να θυμηθούμε την πίκρα που ένιωσε ότι όταν οι κάτοικοι των νησιών το εγκατέλειψαν για να αναζητήσουν ένα καλύτερο αύριο στις μεγαλουπόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού.

Και μετά από όλα αυτά θα μας προκαλέσει να βρούμε μερικά ακόμη ονόματα για να περιγράψουμε με τον πιο δηλωτικό τρόπο τις ποικιλίες του και την καταγωγή του. Λες και δεν είναι αρκετές όλες αυτές που ήδη υπάρχουν. Κάποιες που μας είναι ήδη γνωστές όπως Ασύρτικο, Αθήρι, Μοσχάτο. Αλλά και κάποιες που μας είναι παντελώς άγνωστες όπως Γαϊδουριά, Μαυροτράγανο, Κακόμαυρο, Ρούσικο, Μαλουκάτο, Μπεγλέρι, Γλυκερήθρα, Ξερομαχαιρού.

Τα κρασιά ΠΡΣ

Στην ιστορία του Νότιου Αιγαίου δεν υπάρχει άλλη καλλιέργεια με τόσο έντονη παρουσία. Μπορεί σε κάποια νησιά να ατόνησε κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών. Ωστόσο έχει αφήσει μια έντονη παρακαταθήκη η οποία δύσκολα ξεχνιέται. Σε κάποια άλλα όμως νησιά η παρουσία των αμπελώνων παραμένει ισχυρή, χαρίζοντας μας ακόμη και σήμερα ξακουστά κρασιά. Τόσο ξακουστά που κάποιοι επισκέπτονται τα όμορφα αιγαιοπελαγίτικα νησιά με μοναδικό σκοπό να νιώσουν λίγη από τη μαγεία των αμπελώνων, των οινοποιείων και των μεθυστικών, πλούσιων σε αρώματα κρασιών.  Κρασιά επώνυμα με ετικέτες περίτεχνες, εφάμιλλης αισθητικής και ποιότητας με το περιεχόμενο των φιαλών. Ετικέτες που μεταξύ άλλων φέρουν ενδείξεις για την καταγωγή του κάθε κρασιού. Ενδείξεις που αναδεικνύουν τον τόπο παραγωγής του κάθε κρασιού.

Ίσως να μην έχει νόημα να αναλωθούμε στο πώς προέκυψαν οι ονομασίες αυτές. Αν και η ιστορία αυτή έχει το δικό της ειδικό ενδιαφέρον. Θα μείνουμε στις ονομασίες αυτές καθαυτές οι οποίες δεν είναι και λίγες. Μεταξύ αυτών ξεχωρίζουν τα κρασιά ΠΡΣ. ΠΡΣ δεν είναι τίποτα περισσότερο από τα αρχικά τριών νησιών του νότιου Αιγαίου: Πάρος, Ρόδος, Σαντορίνη.

Πάρος 

Στην Πάρο η καλλιέργεια της αμπέλου και η παραγωγή και εμπορία οίνων ξεκίνησε από την περίοδο του Κυκλαδικού πολιτισμού (3.500 π.Χ). Ακολουθώντας μια απίστευτη διαδρομή καλύπτει τα χρόνια του Μυκηναϊκού πολιτισμού, την Αρχαϊκή περίοδο τους Κλασσικούς χρόνους, την Ελληνιστική, τη Ρωμαϊκή και τη Βυζαντινή περίοδο. Και δεν σταματά εκεί. Συνεχίζει κατά την περίοδο της Βενετοκρατίας, της Τουρκοκρατίας και όλη την περίοδο των νεότερων χρόνων.  Πλέον τα γλυκά λευκά κρασιά της Πάρου που παράγονται από λιαστά σταφύλια (κυρίως της ποικιλίας Μονεμβασιά) και παλαιώνουν σε βαρέλια για 2 χρόνια πριν εμφιαλωθούν κυκλοφορούν στην αγορά με την ΠΟΠ Malvasia Πάρος. Εκτός όμως από γλυκά κρασιά στην Πάρο ξέρουν και από κρασιά ξηρά, λευκά και ερυθρά με ρωμαλέα γεύση. Πρόκειται για τους οίνους που φέρουν την ένδειξη ΠΟΠ Πάρος. Στα λευκά συμμετέχει αποκλειστικά η ποικιλία Μονεμβασιά ενώ στα κόκκινα παντρεύεται με την ποικιλία Μανδηλαριά.

Ρόδος

Στη Ρόδο  το κρασί είναι μέρος της πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού. Ριζωμένο στα ήθη και τα έθιμα των κατοίκων εκφράζει έναν ιδιαίτερο τρόπο ζωής που εξελίχθηκε αλλά δεν άλλαξε στο πέρασμα των αιώνων. Ο οίνος στη Ρόδο έχει τιμηθεί σαν μια θεότητα ζωντανή, έξυπνη, γεμάτη ανθρωπιά και αρχοντιά. Με την ένδειξη ΠΟΠ Ρόδος κυκλοφορεί στην αγορά μια μεγάλη γκάμα κρασιών, λευκά, ερυθρά, και ροζέ, από ξηρά μέχρι ημίγλυκα αλλά και αφρώδη. Τα γλυκά κρασιά της Ρόδου έχουν τη δική τους ένδειξη, ΠΟΠ Μοσχάτος Ρόδου. Όλα τους άξιοι απόγονοι του «Ρόδιου οίνου».

Σαντορίνη 

Για τα κρασιά της Σαντορίνης τα πολλά λόγια ίσως είναι φτώχια.  Είτε ξηρά είτε γλυκά, είτε φρέσκα είτε παλαιωμένα έχουν όλα τους τη μαγεία της Σαντορίνης. Βασισμένα κυρίως στο Ασύρτικο το οποίο ρίζωσε πριν πολλά πολλά χρόνια και ευνοήθηκε από τα ηφαιστιογενή εδάφη. Το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να τα απολαύσουμε. Είτε πρόκειται για το παραδοσιακό Νυχτέρι είτε για το ακόμη πιο διάσημο Vinsanto. Το καθένα με τη δική του παράδοση και ιστορία. Το μεν Νυχτέρι που οφείλει την ονομασία του στο ότι τα σταφύλια που προορίζονταν για την παραγωγή του πατιόνταν την ίδια νύχτα, που ακολουθούσε τον τρύγο. Το δε Vinsanto το οποίο αποτελεί σύντμηση του Vin de Santo(rini) που παράγεται από σταφύλια τα οποία αφήνουν δεκαπέντε μέρες στον ήλιο, πάνω στις ταράτσες των σπιτιών, προτού τα πάνε στο πατητήρι.

Συνεχίζοντας το ταξίδι μας

Συνεχίζοντας την περιήγηση μας στο Νότιο Αιγαίο διαπιστώνουμε ότι ένα ακόμη νησί έχει καταφέρει να δώσει το όνομα του στα κρασιά του. Αυτό είναι η Κως. Οι οίνοι Κως ΠΓΕ (λευκοί, ερυθροί και ροζέ) καταλαμβάνουν τη δική τους θέση στην ιστορία του κρασιού, στις σελίδες της οποίας συναντούμε μια παράξενη πτυχή. Κάποτε στην Κω έβαζαν μέσα στο μούστο θαλασσινό νερό. Ο λόγος; Πίστευαν ότι το κρασί που θα γίνει μ’ αυτό τον τρόπο δεν θα φέρει εύκολα τη μέθη και θα είναι πιο εύκολο στη χώνεψη!

Για να καλυφθεί βέβαια ο ανεξάντλητος πλούτος και η αστείρευτη ποικιλία των οίνων που παράγονται στα νησιά του Νότιου Αιγαίου έχουν κατοχυρωθεί δύο ακόμη γεωγραφικές ενδείξεις. Η μια είναι η ΠΓΕ Κυκλάδες και η άλλη η ΠΓΕ Δωδεκάνησα. Καλύπτουν μια ευρεία γκάμα από λευκά ροζέ και κόκκινα, ξηρά, ημίξηρα και γλυκά, αφρώδη και μη κρασιά που προέρχονται από ξεχωριστούς αμπελώνες του κάθε νησιού.

Εμείς το μόνο που σας προτρέπουμε είναι: Απολαύστε τα υπεύθυνα!!

Πηγή: deligate.blog